Dieta dla zdrowych oczu

Najczęstszymi problemami są: za krótka odległość od monitora, brak odpoczynku czy nieodpowiednie oświetlenie podczas korzystania ze sprzętu. Narząd wzroku jest praktycznie niećwiczony -nawet niewielkie ruchy gałki ocznej czy koncentrowanie wzorku na konkretnych przedmiotach w dali lub bliży, pomaga poprawić kondycję wzorku. Odpowiednio zbilansowana dieta może spowolnić starzenie wzroku, zapobiec zespołowi suchego oka, dyskomfortowi podczas noszenia soczewek czy pogłębianiu się powstałej już wady. Oznakami, że jakość wzroku się pogorszyła, są: mrużenie oczu, trudności w odczytywaniu napisów z bliska lub z daleka, rozmazany obraz, plamki przed oczami, ból głowy.

• zespół suchego oka,
• wady ostrości wzroku,
• zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem,
• dyskomfort w noszeniu soczewek.

• Witamina E - przeciwutleniacz o działaniu profilaktycznym w kontekście zwyrodnienia plamki żółtej. Poprawia nawodnienie w tkankach gałki ocznej. Źródła: oleje tłoczone na zimno (słonecznikowy, kukurydziany), migdały, kiełki pszenicy.
• Witamina C - poprawia poziom ukrwienia naczyń krwionośnych w oku, bierze udział w produkcji płynu łozowego i działa profilaktycznie w stosunku do zaćmy. Źródła witaminy C: dzika róża, papryka, cytrusy, szparagi, natka pietruszki.
• Witamina A - w tym jej wszystkie pochodne (karotenoidy). Chroniczny niedobór witaminy A manifestuje się kurzą ślepotą (pogorszeniem widzenia po zmroku) oraz zespołem suchego oka. Witamina A w połączeniu z opsyną buduje purpurę wzrokową budującą odbieranie bodźców wzrokowych. Do karotenoidów zalicza się luteina, która znajduje się w siatkówce i plamce żółtej, dlatego głównie te elementy chroni przed negatywnym działaniem wolnych rodników. Potrzebna jest do regeneracji pręcików i czopków. Najwięcej luteiny znajduje się jej w żółtkach jaj, które dostarczają również zeaksantyny i cynku – są to istotne składniki w kontekście profilaktyki i hamowania zwyrodnienia plamki żółtej. W celu dostarczenia tych składników należy jeść: jarmuż, brokuły, brukselkę, kapustę włoską.
• Likopen - znajduje się głównie w przetworach pomidorowych. W połączeniu z witaminą A wspomaga odbieranie bodźców wzrokowych. Chroni oczy przed zwyrodnieniami [1].
• Antocyjany - zawarte są w owocach jagodowych (truskawki, maliny, jagody, borówki, żurawina). Wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, chroniące naczynia krwionośne oka oraz pobudzające organizm do produkcji rodopsyny umożliwiającej prawidłowe widzenie. Barwniki antocyjanowe korzystnie wpływają na adaptację do ciemności i poprawę ostrości wzroku [2].
• Kwasy tłuszczowe omega 3 - budulec tkanki nerwowej znajdującej się w siatkówce oka, poprawiają ukrwienie nerwu wzrokowego. Kwas dekozaheksaenowy (DHA) pełni funkcję zabezpieczającą fotoreceptory. Źródła: tłuste ryby, tran (EPA+DHA), olej lniany (ALA).
• Witaminy z grupy B - niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, przeciwdziałają wysychaniu powierzchni gałki ocznej, poprawiają ostrość widzenia. W celu dostarczenia witamin z grupy B należy spożywać: pestki dyni, pełnoziarniste pieczywo, zarodki pszenne, orzechy, rośliny strączkowe.
• Należy pamiętać o odpowiednim spożyciu wody, która tak jak kwasy tłuszczowe omega 3 jest produktem uwadniającym i nawilżającym. Picie wody w odpowiednich ilościach znajduje zastosowanie przy dyskomforcie w noszeniu soczewek czy profilaktyce zespołu suchego oka [1].

Podczas długotrwałego siedzenia przed monitorem, warto co kilkadziesiąt minut robić sobie nawet jednominutowe przerwy na ćwiczenie wzorku. Nieskorygowane wady wzroku prowadzą do ich pogłębienia i pojawienia nieodwracalnych zmian. Istotne jest regularne odwiedzenie okulisty (gdy nie występują niepokojące objawy, wystarczy wizyta raz na 2 lata) i dbanie o odpoczynek dla oczu.

• Kotwas J., Składniki pokarmowe wpływające na stan narządu wzroku, Ophthatherapy, 2 (14), 2017, s. 117-120.
• Szaniawska M. i wsp., Budowa, właściwości i zastosowanie antocyjanów, Nauki Inżynierskie i Technologiczne 2 (17), 2015, s.75.