Granat

Zyskał miano rajskiego owocu. Esencję granatu stanowią jego pestki, których każdy owoc skrywa od 400 do 800.

W składzie granatu znajdziemy dużo witamin i minerałów, które wpływają pozytywnie na wiele aspektów naszego zdrowia. Owoc granatu zawiera aż od 10 do 20% cukrów, a ponadto około 2 do 5% kwasów organicznych (w tym jabłkowego i cytrynowego) oraz 1,5% białek. Jest źródłem witamin z grupy B (B1, B2, B6, B12, kwas foliowy, kwas pantotenowy), witaminy A, C, E i beta -karotenu. Naturalnie występujące w tym owocu witaminy ulegają dużo łatwiejszemu wchłanianiu niż te syntetyczne, które można przyjmować w tabletkach. Regularne spożywanie granatu pozwala więc na zaspokojenie potrzeb organizmu i poprawia wiele parametrów zdrowotnych. Witaminy te są bowiem odpowiedzialne za wiele procesów zachodzących w naszym ciele, pozwalają nie tylko zachować zdrowie, ale również sprawność i młody wygląd.

W granacie znajdują się takie składniki mineralne jak: wapń, potas, cynk, miedź i selen. Warto wymienić także obecność witaminy C, witaminy E oraz witaminy K. Ta ostatnia z nich jest szczególnie ważna. Jej brak w organizmie jest jednym z powodów kłopotów z krzepliwością krwi, może również wywoływać osteoporozę. W przypadku minerałów natomiast zwracamy szczególną uwagę na występowanie w składzie owocu granatu głównie potasu, fosforu, cynku i manganu. Ponadto w granacie znajduje się cenny błonnik. Błonnik pokarmowy, czyli włókno pokarmowe, mimo iż nie jest trawiony w przewodzie pokarmowym i nie ulega wchłanianiu do krwiobiegu, odgrywa niezwykle istotną rolę. Jego szerokie działanie prozdrowotne zostało udokumentowane licznymi badaniami klinicznymi. Udowodniono, że wywiera pozytywny wpływ na wiele procesów metabolicznych i fi - zjologicznych, a ponadto jest zaliczany do grupy tzw. prebiotyków, czyli składników, które nie ulegają trawieniu, ale znacznie pobudzają wzrost i aktywność korzystnych dla organizmu bakterii obecnych w jelicie grubym. Dzięki temu wyraźnie poprawia przemianę materii, obniża poziom cukru we krwi, zapobiega chorobom krążenia i przewodu pokarmowego. Są to jedynie niektóre z prozdrowotnych właściwości błonnika. Zgodnie z wytycznymi WHO zalecane dzienne spożycie tego składnika u osób dorosłych powinno wahać się między 20, a 40 g. Wydaje się, że to niewiele, jednak badania pokazują, że w Polsce w 2016 r., spożycie błonnika wynosiło zaledwie 15,4 g na osobę. W społeczeństwach, w których sięga ono 30-40 g, notuje się znacznie mniejszy odsetek kłopotów z układem trawiennym, krążeniowym i zaburzeń związanych z immunologią.

Granat nazywany również rajskim owocem to także źródło elagotaniny, czyli zróżnicowanej grupy bioaktywnych polifenoli, które wykazują działanie antyoksydacyjne i antydrobnoustrojowe. Elagotanina uwalnia do organizmu kwas elagowy, któremu zawdzięcza się moc granatu.

XXI wiek to plaga chorób serca, które dotykają również ludzi młodych. Coraz częściej problemy z sercem mają ludzie po 20. i 30. roku życia. Stało się to jedną z głównych przyczyn zgonów, zwłaszcza w krajach rozwiniętych. Warto więc postawić na odpowiednią profi laktykę i wzmacniać serce oraz naczynia, chociażby przez odpowiednią dietę. Również tu nieocenione okazują się właściwości owocu granatu. Spożywanie granatu ma pozytywny wpływ przede wszystkim na układ sercowo-naczyniowy. Substancje zawarte w owocach wzmacniają go i poprawiają przepływ krwi w mięśniu sercowym. Ponadto redukują się złogi, a także zwapnienia w tętnicy szyjnej. Owoc granatu nie dopuszcza również do rozwoju miażdżycy naczyń krwionośnych i obniża cholesterol. Granat pomaga utrzymać niskie ciśnienie tętnicze, co zapobiega miażdżycy i innym chorobom układu krwionośnego. W badaniach wykazano, że spożywanie nie tylko samego owocu, ale również soku z granatu, powoduje obniżenie stężenia trójglicerydów, obniżenie cholesterolu całkowitego i frakcji LDL. Dlatego też uważa się, że jest on czynnikiem zmniejszającym ryzyko miażdżycy i innych chorób układu krążenia.

Ze względu na obecność związków fenolowych oraz fl awonoidów granat charakteryzuje się silnymi właściwościami przeciwutleniającymi. Przypisuje się mu właściwości: przeciwzapalne, hipoglikemiczne (obniżające stężenie glukozy we krwi), kardioochronne (hipotensyjne, hipolipemiczne) i przeciwnowotworowe. Może chronić przed niektórymi nowotworami jak rak prostaty, piersi i jelita grubego. Właściwości ekstraktu z granatu nie ograniczają się jedynie do zapobiegania rozwojowi nowotworów, ale też mogą mieć hamujący wpływ na postęp choroby. Niektóre badania sugerują, że zawarte w owocach granatu związki mogą odgrywać rolę także w prewencji i leczeniu białaczki.

Wiele badań wskazuje na korzystne właściwości soku z granatu i samych owoców granatowca w kontekście cukrzycy oraz insulinooporności. Dowiedziono na przykład, że podawanie ekstraktu z owoców granatu może zwiększać wrażliwość tkanek na insulinę oraz redukować stężenie rezystyny – białka niekorzystnie działającego na gospodarkę węglowodanową organizmu człowieka. Istnieją też badania, w których osobom chorym na cukrzycę podawano sok z owoców z granatu i skutkowało to obniżeniem stężenia glukozy we krwi na czczo. Opisywane produkty z pewnością mają działanie hipoglikemiczne, jednak należy uważać, z czym je podajemy – czy na przykład granat nie jest jedynie dodatkiem do słodkiego deseru, szkodliwego dla gospodarki węglowodanowej.

Granat zapobiega stanom zapalnym, zakażeniom infekcyjnym i pomaga zwalczać grzyby, bakterie oraz pasożyty. Ma pozytywny wpływ na układ trawienny – reguluje procesy trawienne. 100 gramów owocu ma 83 kcal, a więc jest to produkt dla osób, które chcą się odchudzać. Często znajduje się on w diecie sportowców. Owoc ten polecany jest również osobom chorym na cukrzycę typu II, a także astmatykom. Substancje w nim zawarte pomagają w zakażeniach górnych dróg oddechowych. Regularne spożywanie granatu w odpowiedniej ilości może wzmocnić organizm i pozytywnie wpłynąć na układ odpornościowy. Ponadto granat pozytywnie oddziałuje na fl orę bakteryjną, przyczyniając się do wzrostu bakterii probiotycznych. Wykazuje również właściwości antybakteryjne, najsilniejsze wobec Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty) oraz przeciwgrzybicze przeciw Candida albicans. Udokumentowano też działanie przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne soku z granatu na płytkę nazębną.

Owoc i skórka granatu znalazły zastosowanie również w przemyśle kosmetycznym. Są cennym składnikiem kosmetyków pielęgnacyjnych. Granat korzystnie wpływa na skórę ze względu na działanie przeciwzapalne, zapobiega powstawaniu przebarwień i opóźnia starzenie się skóry, dzięki zawartości polifenoli.

Dobroczynnym działaniem na skórę charakteryzuje się olej z nasion granatu tłoczony na zimno. Pomaga eliminować wolne rodniki, działa łagodząco i odnawiająco. Kosmetyki z jego udziałem sprawiają, że skóra jest lepiej nawilżona, odżywiona, odświeżona i szybciej się regeneruje. Stanowi dodatek do preparatów przeznaczonych do cery trądzikowej, przeciw oparzeniom słonecznym oraz zranieniom skóry. Stosowany jest również w leczeniu trądziku różowatego. Charakteryzuje się też dobroczynnym działaniem na skórę dojrzałą, ponieważ wykazuje właściwości przeciwzmarszczkowe.

Granat jest owocem, który zaczyna w Polsce zdobywać coraz większą popularność. Można go kupić o każdej porze roku, a rosnące zainteresowanie sprawia, że z łatwością można znaleźć wiele przepisów z nim w roli głównej. Smoothie, sałatki, dodatek do mięs i serów – jego niebanalny smak pozwala na ciekawe kompozycje kulinarne, dzięki którym każdy z łatwością wprowadzi go do swojej diety. Warto również pamiętać o tym, że równie wartościowy jest sok z owoców granatu.