Syrop glukozowo-fruktozowy – słodka pułapka

Można go znaleźć wszędzie, począwszy od „zdrowotnego” jogurtu po „wspomagającą trawienie” musztardę. Jednak najbardziej przerażająca jest jego obecność we wszelkich przekąskach DLA DZIECI. Tzw. drugie śniadania – batoniki, jogurty, płatki śniadaniowe, soki, owocowe a nawet wędliny.

Syrop glukozowo-fruktozowy (HFCS, izoglukoza) został wynaleziony w Stanach Zjednoczonych w latach 50-tych, XX wieku, a w latach 70-tych wprowadzono go do masowej produkcji. Swoją ogromną popularność w przemyśle spożywczym zawdzięcza temu, że:

• jest tani – tańszy od cukru;
• ma postać cieczy, więc łatwo jest go transportować, rozlewać i mieszać z innymi cieczami czy substancjami w procesie produkcyjnym;
• ma bardzo niską lepkość, sam nie ulega krystalizacji i zapobiega wysychaniu produktów, w których się znajduje;
• jest stabilny mikrobiologicznie, hamuje rozwój drobnoustrojów.

W obiegowej opinii fruktoza odbierana jest jako dobry lub nawet lepszy cukier, a to dlatego, że kojarzy się z owocami (z łac. fructus – owoc) oraz miodem, w którym występuje jako główny cukier prosty.

Oddziaływanie syropu na zdrowie ludzkie jest przedmiotem licznych badań naukowych. Dotąd ustalono, że spożywanie dużych ilości produktów zawierających syrop glukozowo- -fruktozowy:

• powoduje szybkie tycie i chroniczną otyłość (fruktoza spożywana nawet w niewielkich ilościach nastawia organizm na produkcję tkanki tłuszczowej, zwłaszcza gromadzącej się wokół narządów wewnętrznych). Według prof. Grażyny Cichosz, żaden inny składnik diety nie sprzyja otyłości tak jak fruktoza,
• zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2, potęguje apetyt, prowadzi do reaktywnej hipoglikemii (gwałtownych zmian poziomu insuliny oraz glukozy we krwi),
• podwyższa poziom lipoproteiny niskiej gęstości i trójglicerydów, powoduje spadek wrażliwości organizmu na leptynę,
• hamuje wytwarzanie ATP,
• przyczynia się do zwiększenia możliwości wystąpienia zespołu jelita drażliwego,
• może powodować zaćmę cukrzycową.

1. Wątroba nie może przekształcić fruktozy w glikogen (energetyczna substancja zapasowa powstała z glukozy) i zmagazynować jej w takiej postaci, tylko wyzwala wzmożoną lipogenezę (produkcję związków tłuszczowych takich jak trójglicerydy oraz cholesterol frakcji VLDL). Badania wykazały ponadto, że jeśli proces produkcji tłuszczu z fruktozy już się rozpoczął, to potem trudno go zatrzymać. Odkłada się on w okolicach brzucha, prowadząc do najbardziej niebezpiecznej otyłości trzewnej. W konsekwencji skutkuje to chorobami metabolicznymi, nadciśnieniem tętniczym oraz niealkoholowym stłuszczeniem wątroby.
2. Fruktoza zwiększa poziom wolnych kwasów tłuszczowych we krwi, co uszkadza komórki beta trzustki wytwarzające insulinę, co w konsekwencji prowadzi do insulinooporności i dalej do cukrzycy typu 2.
3. To, że fruktoza nie stymuluje wytwarzania insuliny, gdyż po spożyciu nie trafi a z przewodu pokarmowego bezpośrednio do krwi jak glukoza, tylko jest metabolizowana w wątrobie, ma swoje, jak już wspomniałam wyżej, z pozoru korzystne, a w rzeczywistości niekorzystne konsekwencje. Insulina i leptyna to substancje, które odgrywają kluczową rolę w regulacji apetytu. Niski poziom insuliny warunkuje niski poziom leptyny. I na odwrót: podwyższony poziom insuliny stymuluje podwyższony poziom leptyny. Hormon ten (leptyna) produkowany przez naszą tłuszczową tkankę podskórną powiązany jest z neuroreceptorami w podwzgórzu, które mają zdolność do hamowania naszego apetytu. Zjedzenie produktu o wysokiej zawartości fruktozy nie zwiększa ilości leptyny i nie powoduje u nas zahamowania łaknienia.
4. Po spożyciu fruktozy nie tylko nie czujemy się syci, ale nasz apetyt może rosnąć. Badania wykazują bowiem, że fruktoza powoduje wzrost stężenia greliny. Jest to tzw. „hormon głodu” wydzielany w żołądku. Przy niedostatku pożywienia stymuluje on wydzielanie soków żołądkowych oraz odczuwanie głodu. Po spożyciu produktów wysoko fruktozowych czujemy się bardziej głodni niż przed posiłkiem. 5. Nadmierne spożycie fruktozy powoduje wzrost produkcji kwasu moczowego oraz wzrost absorpcji sodu, który jest istotnym elementem przyczyniającym się do powstania nadciśnienia tętniczego. 6. Fruktoza jest jedynym cukrem, który do swych przemian potrzebuje ATP (wiązania wysokoenergetyczne, które biorą udział w procesie przenoszenia energii w komórce). Im więcej fruktozy, tym mniej komórkowych zapasów ATP wykorzystywanych we wszelkich procesach metabolicznych organizmu. To zakłócenie jest szczególnie niebezpieczne dla diabetyków, u których metabolizm jest już i tak zakłócony.

Wybieraj więc produkty naturalne i jak najmniej przetworzone, pełnoziarniste, zwiększ spożycie warzyw i owoców. Poza tym czytaj etykiety.