Żylaki – ostrzegawczy dzwonek czy objaw choroby?

Czynniki predysponujące do wystąpienia problemów żylnych to:

• wiek,
• płeć żeńska,
• czynniki genetyczne,
• ciąża,
• praca siedząca lub stojąca,
• otyłość,
• doustna antykoncepcja,
• szybki wzrost,
• zaparcia nawykowe.

W początkowym etapie żylaki kończyn dolnych dają niepozorne objawy: opuchnięte łydki, mrowienia, bóle podobne do skurczów, uczucie „ciężkich nóg”. W miarę zaawansowania choroby objawy są silniejsze i bardziej widoczne również w badaniu USG Doppler.

Codzienny ruch jest ważną profilaktyką żylaków, ale nie powinny o nim zapominać osoby, które już mają problem. Osoby aktywne fizycznie mają lepszy transport krwi niż prowadzące siedzący tryb życia i warto przypomnieć, że w przeciwieństwie do tętnic, żyły transportują krew zawsze do serca i płuc. Ruch związany z pracą mięśni wokół żyły wspomaga tę pracę. Przy żylakach kończyn dolnych istotna jest praca mięśni łydki, które podczas długiego stania, siedzenia czy długiej podróży są mało aktywne. Warto robić kilkuminutowe przerwy na spacer, wykonywać ćwiczenia poprawiające krążenie i odpoczywać z nogami uniesionymi do góry.

Można zastosować leczenie uciskowe (kompresoterapię). Opaski, pończochy czy podkolanówki o określonym stopniu ucisku, które dobiera lekarz, zakłada się po przebudzeniu, a ściąga wieczorem. Kompresja zapobiega zaleganiu krwi w żyłach powierzchniowych, wspomaga działanie pompy mięśniowej, obniża ciśnienie, zwłaszcza w żyłach powierzchniowych i zapobiega zmianom w mikrokrążeniu.

W diecie osoby mającej problem z żylakami powinny znaleźć się produkty bogate w witaminę C, która uszczelnia naczynia krwionośne i sprzyja syntezie kolagenu (warzywa i owoce) oraz witaminę E, która wpływa na elastyczność naczyń krwionośnych (awokado, orzechy, migdały, sezam, pestki dyni, oleje tłoczone na zimno: lniany, konopny, z wiesiołka, ogórecznika, rokitnika, oliwa). Warto normalizować masę ciała i nie dopuszczać do zaparć, poprzez włączenie odpowiedniej ilości wody i błonnika pokarmowego.

W fitoterapii chorób żył mają zastosowanie zioła z grupy vasoprotectiva, które wpływają na uszczelnienie śródbłonka naczyń krwionośnych, dzięki temu zmniejsza się przesięki, odczyny zapalne, obrzęki kończyn dolnych:

• standaryzowane wyciągi z miłorzębu japońskiego i ruszczyka kolczastego,
• kasztanowiec zwyczajny – escyna z nasion i eskulina z kory jako dodatek do maści i żelów do zastosowania zewnętrznego oraz doustnie napary, nalewki i ekstrakty z kwiatów,
• arnika górska i arnika łąkowa – stosowana najczęściej w maściach i żelach do użytku zewnętrznego, zawarte w niej substancje łatwo docierają przez naskórek do naczyń włosowatych, wzmacniają ich ścianki, w razie uszkodzeń zapobiegają przenikaniu osocza przez łożysko żylne, ułatwiają uwalnianie się płynu wysiękowego, zmniejszają ryzyko powstawania zakrzepów,
• ziele gryki bogate we flawonoidy takie jak rutyna,
• wyizolowane z owoców cytrusowych flawonoidy (rutyna) oraz flawanony i flawony (diosmetyna, diosmina, hesperydyna, hesperytyna).

Jeżeli szukasz informacji dotyczących zdrowia i zdrowego stylu życia, wejdź na stronę www.whlf.eu i skorzystaj z bezpłatnych wykładów z udziałem Ekspertów.

• M. Frołow, L. Masłowski, Choroby żył obwodowych [w:] Interna Szczeklika 2018, red. P. Gajewski, Kraków 2018, s. 523–531.
• Fitoterapia i leki roślinne, red. E. Lamer-Zalewska, B. Kowal-Gierczak, J. Niedworok, Warszawa 2014, s. 180–189.