Histeria - stres macicy

Charakteryzuje się zmie- nionym stanem samoświadomości lub objawami neurastenicznymi (jak np. paraliż, hiperkinezja, hipermoto- ryka, ślepota, głuchota, ataki padacz- kowe, niewydolność narządów czucio- wych). Nie jest łatwym zadaniem po-stawić trafną diagnozę, więc medycy tworzą terminy takie jak: zaburzenie konwersyjne, histeria konwersyjna, zabu- rzenie somatyzacyjne (z czę- sto zmieniającymi się obja- wami fizycznymi) czy zespół psychoreaktywny i... przepi- sują lekką ręką psychodeliki, czyli dozwolone, psychoak- tywne halucynogeny seroto- ninergiczne.

Termin histeria ma pejoratyw- ne znaczenie związane z rze- komo płciową więzią, dlate- go w międzynarodowej klasy- fikacji zaburzeń psychicznych (ICD-10) zastąpiono ją termi- nami zaburzenie dysocjacyjne (F44) i histrioniczne zaburzenie osobowości (F60.4). Jednym słowem jest to neuroza spowodowana egocentryczną potrze- bą (np. mój mąż jest podziwiany i sza- nowany, a ja nie lub gdy kobieta wcho- dzi do kawiarni, wszyscy patrzą za nią, a mnie nikt nie zauważa).

Przez długi czas histeria była rozu- miana jako zaburzenie fizyczne i psy- chiczne, które występuje wyłącznie u kobiet i jest spowodowane chorobą macicy. Zgodnie z takim rozumieniem choroby, kobiety, które cierpią na hi- sterię, często mają pewne cechy oso- bowości (są skupione na sobie, uzależ- nione od krytyki, bezrefleksyjne, po- trzebują aprobaty, itp.). Niektóre prze- Koncepcyjnie założono m.in., że ma-jawy histerii interpretowano jako sub- telną walkę z (męską) wyższością. Ist- nieją też teorie, które koncentrują się na sile matki lub więzi matka-dziec- ko. Patologizacja i leczenie uczyni- ły te zachowania z jednej strony cho- robą; a jednocześnie przywracano za- atakowaną wyższość na innym pozio- mie. Przyniosło to korzyści obu stro- nom relacji lekarz-pacjent. Histeria jest uważana za najstarsze zaburzenie psychiczne. Jej opisy możemy znaleźć na papirusach z II tysiąclecia p.n.e., u Platona i w Corpus Hippocraticum.

Koncepcyjnie założono m.in., że macica, jeśli nie jest regularnie kar- miona męskim nasieniem, wów- czas może zacząć wędrować w po- szukiwaniu spermy w ciele. Według medycyny Hipokratesa macica wy- wiera nacisk na inne organy, takie jak przepona i narządy oddechowe, a tym samym powoduje uduszenie (z ustaniem oddychania, utratą gło- su i upośledzeniem percepcji zmy- słowej). Tezie o „wędrującej macicy” po raz pierwszy zaprzeczył angielski lekarz Thomas Sydenham. Jean-Mar- tin Charcot i Zygmunt Freud zauwa- żyli, że histeria występuje nie tyl-na było zidentyfikować przyczyn so- matycznych. W XX wieku spektrum leczenia histerii obejmowało klitori- dektomię w celu usunięcia „stref hi- sterogenicznych”. Początkowo Freud zakładał, że wyparte wydarzenia w dzieciństwie, zwłaszcza natury seksualnej (patrz teoria uwodzenia) są decydujące dla rozwoju histerii. Później jednak tę teorię odrzucił na rzecz teorii nieświadomych idei, któ- ra była odpowiednia do opracowania wyjaśnienia etiogenetycznego i roz- woju psychoanalizy jako formy tera-pii konwersacyjnej bez uży- cia hipnozy. Termin histerii jest używany w psychoanali- zie nadal w pokrewnym zna- czeniu. Histeria jest tu rozu- miana jako psychogenne za- burzenie fizyczne w sensie histerii konwersyjnej (kon- wersja konfliktu intrapsy- chicznego; zaburzenie kon- wersyjne) lub histeria lęko- wa, w której lęk jest utrwalo- ny na określonym przedmio- cie zewnętrznym (fobia).

Celem jest integracja tzw. teorii oralnej (nierozwiązane przywiązanie do obiektu pierwotnego) i edypalnej (nierozwiązanej kateksji libidinalnej rodzica płci przeciwnej) oraz teorii relacji z obiektem (brak triangulacji) i narcystycznej (idealizacji ojca). Termin histeria istnieje w potocznym użyciu; ale często jak w przeszłości, tylko jako przymiotnik. Przez to rozumie się osobę lub zachowanie, które charakteryzuje teatralność i przesadne wyrażanie uczuć – czasem także z seksualnym dotykiem.